Artykuł pochodzi z wydania: Październik 2024
OPNSense to zaawansowana platforma typu opensource, która służy do zarządzania zaporami sieciowymi i routingiem. Dzięki swojej elastyczności, niezawodności i rozbudowanym funkcjom stała się popularną alternatywą dla komercyjnych rozwiązań firewallowych, zyskując uznanie wśród specjalistów ds. bezpieczeństwa IT na całym świecie.
Rozwiązanie OPNSense jest oparte na systemie operacyjnym FreeBSD (do 2021 r. na HardenedBSD) i oferuje szeroką gamę funkcji, które pozwalają na skuteczne zarządzanie siecią, zwiększanie jej bezpieczeństwa oraz monitorowanie ruchu. Dzięki otwartemu kodowi źródłowemu użytkownicy mogą dostosować oprogramowanie do swoich potrzeb, co czyni OPNSense’a wszechstronnym narzędziem zarówno do rozwiązań domowych, małych firm, jak i dużych przedsiębiorstw.
Porównując OPNSense’a z innymi podobnymi platformami – takimi jak pfSense – warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych różnic. OPNSense stawia na transparentność i łatwość użycia, co objawia się m.in. w częstszych aktualizacjach, bardziej intuicyjnym interfejsie użytkownika oraz rozbudowanej dokumentacji. W praktyce oznacza to, że to narzędzie może być łatwiejsze do wdrożenia i zarządzania, zwłaszcza dla użytkowników, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z zaporami sieciowymi.
> HISTORIA I ROZWÓJ
Projekt OPNSense narodził się w 2014 r. jako fork pfSense’a, popularnego wówczas opensource’owego rozwiązania do zarządzania zaporami sieciowymi. Powodem powstania OPNSense’a były różnice w podejściu do rozwoju oprogramowania oraz chęć stworzenia bardziej otwartej i przejrzystej alternatywy. Od samego początku projekt rozwijany jest przez firmę Deciso B.V., która zainwestowała znaczne środki w rozwój i utrzymanie narzędzia, gwarantując tym samym jego stabilność i regularne aktualizacje.
Od momentu powstania OPNSense przeszedł długą drogę, zdobywając szerokie grono użytkowników na całym świecie. Kluczowymi momentami w historii projektu były m.in. wprowadzenie zintegrowanego systemu IPS (ang. Intrusion Prevention System), rozwój interfejsu użytkownika opartego na PHP/Phalcon oraz ciągła integracja nowych funkcji, takich jak wsparcie dla różnych typów VPN czy narzędzi do monitorowania ruchu sieciowego.
OPNSense jest obecnie aktywnie rozwijanym i wspieranym projektem, który regularnie otrzymuje aktualizacje i nowe funkcje. Społeczność użytkowników jest bardzo zaangażowana, co przyczynia się do szybkiego rozwiązywania problemów oraz wprowadzania innowacji. Najnowsza wersja rozwiązania, wydana w czerwcu 2024 r., przyniosła liczne usprawnienia, w tym lepsze wsparcie dla chmury, rozszerzone możliwości monitorowania oraz bardziej zaawansowane opcje konfiguracji VPN-u.
Dzięki ciągłemu rozwojowi i wsparciu OPNSense jest idealnym rozwiązaniem dla wszystkich, którzy szukają niezawodnej i elastycznej platformy do zarządzania siecią. Poniżej omawiamy najważniejsze funkcje, które pomogą użytkownikom w pełni wykorzystać możliwości tego narzędzia.
FIREWALL – FILTRUJEMY RUCH SIECIOWY
Firewall w narzędziu OPNSense jest sercem ochrony sieci. Dzięki niemu możemy tworzyć reguły dostępu, kontrolować, jakie połączenia są dozwolone, a jakie blokowane. Ta funkcja pozwala na ograniczenie dostępu do sieci lokalnej z zewnątrz, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa.
Zapora umożliwia ochronę naszej sieci przed nieautoryzowanym dostępem. Możemy np. zablokować ruch pochodzący z określonych krajów lub otworzyć dostęp do zdalnego pulpitu tylko z wybranych adresów IP, utworzyć segmenty sieci dla różnych zastosowań i wiele więcej.
Odnalezienie tej opcji w interfejsie OPNSense’a nie powinno być trudne – klikamy Firewall w menu głównym, a następnie wybieramy Rules. Tu możemy definiować i edytować reguły dla interfejsów WAN, LAN i innych.
VPN – ZABEZPIECZAMY ZDALNY DOSTĘP
OPNSense wspiera różne rodzaje połączeń VPN, takie jak OpenVPN czy IPsec, co pozwala bezpiecznie łączyć się z siecią lokalną z dowolnego miejsca na świecie. Dzięki temu możemy np. zdalnie zarządzać zasobami firmowymi lub bezpiecznie korzystać z sieci podczas podróży. W firmie umożliwia to zdalną pracę bez ryzyka naruszenia bezpieczeństwa danych.
Dzięki centralnemu zarządzaniu użytkownikami mamy szybki dostęp do dodawania lub usuwania użytkowników oraz do aktualnego statusu połączeń z VPN-em. Aby skonfigurować VPN-a, wchodzimy w zakładkę VPN z głównego menu, a następnie wybieramy odpowiedni typ połączenia, np. OpenVPN.
IDS/IPS – WYKRYWAMY I ZAPOBIEGAMY ZAGROŻENIOM
System wykrywania intruzów (IDS) oraz zapobiegania atakom (IPS) w narzędziu OPNSense monitoruje ruch sieciowy i automatycznie reaguje na wykryte zagrożenia, takie jak próby włamań czy inne podejrzane aktywności.
Dzięki tej funkcji mamy pewność, że sieć jest chroniona przed nowymi atakami. W małej firmie możemy szybko reagować na próby włamań, a w domu chronić naszą sieć przed zagrożeniami ze strony złośliwego oprogramowania.
Aby znaleźć wspomniane funkcje, klikamy Services, następnie wybieramy Intrusion Detection. Tu możemy włączyć IDS lub IPS, skonfigurować reguły oraz monitorować wykryte zagrożenia.
TRAFFIC SHAPER – ZARZĄDZAMY PRZEPUSTOWOŚCIĄ
OPNSense pozwala na kształtowanie ruchu sieciowego, co oznacza, że możemy ustalać priorytety dla określonych aplikacji, użytkowników lub urządzeń. To szczególnie przydatne w środowisku, w którym zasoby sieciowe są ograniczone, np. gdy kilka osób pracuje zdalnie i jednocześnie korzysta z internetu.
Możemy tutaj przydzielić większą przepustowość dla wideokonferencji, a ograniczyć np. dla aplikacji do pobierania plików. Dzięki temu zapewniamy płynność pracy nawet przy ograniczonym łączu internetowym. W celu odnalezienia tej funkcji klikamy w zakładkę Firewall i wybieramy Traffic Shaper. Stąd możemy skonfigurować reguły, które nadadzą priorytet wybranym rodzajom ruchu.
MONITORING RUCHU – ANALIZUJEMY RUCH SIECIOWY
OPNSense oferuje zaawansowane możliwości monitoringu ruchu sieciowego, co pozwala na analizowanie tego, jakie urządzenia i aplikacje zużywają najwięcej przepustowości. Dzięki temu możemy zidentyfikować ewentualne problemy lub nieautoryzowany ruch w sieci, jak również to, które urządzenie generuje duży ruch i powoduje spadki wydajności sieci. To narzędzie jest szczególnie przydatne do diagnozowania problemów z wydajnością sieci w firmie lub w domu. Aby prześledzić ruch sieciowy, wybieramy Reporting z menu głównego, a następnie klikamy Insight. Tu możemy przeglądać szczegółowe statystyki dotyczące ruchu sieciowego.
[…]
Grzegorz Adamowicz
Autor jest inżynierem systemów z blisko 20-letnim doświadczeniem. Specjalizuje się w automatyzacji procesów i monitoringu aplikacji rozproszonych. Autor książki na tematy związane z DevOpsem w chmurze.
